Nasynchronisatie – Zegen of vloek?

Eerder deze maand kondigde de NPO aan dat zij een Duitse serie waar twee Nederlanders in spelen bij wijze van proef gingen nasynchroniseren. Deze (kostbare) beslissing in een periode van bezuinigingen zorgde voor flink wat kritiek van heel veel mensen (natuurlijk hoor je de mensen die er blij mee zijn wat minder want mopperen is leuk). Toch keken een half miljoen mensen naar die eerste aflevering wat natuurlijk weer zorgde voor heel veel reacties online op Twitter.

Ik werk al ruim 18 jaar in de bioscoop en daar werd ik natuurlijk ook geconfronteerd met veel reacties op de nagesynchroniseerde versies van de kinderfilms. De ene persoon vindt het irritant, de ander houdt er van maar het is ook wel bijzonder dat het verschil van de verschillende producties qua kwaliteit gigantisch te noemen is. Grote producenten als Disney en Dreamworks hebben eigenlijk al jarenlang een stijgende lijn te pakken waarbij er zelfs stiekeme grapjes in zitten die ook voor volwassenen heel erg leuk zijn. Maar aan de andere kant heb je dan weer producties waar de vertaling zo tenenkrommend is en de nasynchronisatie zo slecht is dat je eigenlijk je oren wilt afhakken om het niet meer te horen waarna je zelfs na afloop van die film nagesynchroniseerde bloopers te horen krijgt wat het alleen maar nog erger maakt.
Persoonlijk geef ik de voorkeur bij de meeste films aan de originele versie al moet ik zeggen dat sommige animatiefilms ik alsnog de voorkeur geef aan de Nederlandse versie, dit heeft gedeeltelijk te maken natuurlijk met de goede herinneringen aan mijn kindertijd maar ook aan het feit dat sommige stemacteurs mij flink irriteren bij de originele versie. Kijk bijvoorbeeld naar Hoe Tem Je Een Draak, een persoonlijke favoriet van mij, ik vind de stem van de hoofdpersoon Hiccup in de originele versie zo ontzettend irritant dat ik met veel plezier naar de Nederlandse versie kijk puur om de stem.

Games

Maar naast films en series worden ook de afgelopen jaren games voorzien van een nasynchronisatie. Bij Japanse games kan je vaak kiezen voor de Engelse stemmen als je daar de voorkeur aan geeft maar als je een Engels spel speelt kan je af en toe ook de Nederlandse stemmen horen, sterker nog, als je console staat op Nederlands worden die gewoon standaard ingesteld en krijg je pas Engelse stemmen als je de taal van je console op Engels zet. Een goed voorbeeld hiervan op de huidige generatie is bijvoorbeeld de Uncharted serie, The Last of Us maar ook bijvoorbeeld Infamous 2 en Last Light (toevallig First Party titels) en weet je wat zo bijzonder is, het valt wel mee hoe slecht het is. Sterker nog, toen ik voor het eerst Uncharted speelde wist ik niet hoe ik op mijn PS3 de taal kon veranderen en zat ik dus vast aan de Nederlandse stemmen. Het resultaat hiervan is dus dat ondanks dat ik al snel leerde hoe ik het kon aanpassen ik er nog steeds voor kies om het spel in het Nederlands te spelen, sterker nog, ik vind de Engelse stemmen juist hondsirritant in dit spel terwijl het misschien wel de beste voice actors zijn uit de industrie. Toch kan ik Drake en Sully eigenlijk alleen maar tolereren wanneer ik de stemmen op het Nederlands heb staan en daarmee ben ik misschien wel een uitzondering op de regel.

En waarom? Niemand weet het eigenlijk, soms is het gewoon omdat je die stemmen bijvoorbeeld voor het eerst in het Nederlands hebt gehoord en daarom de voorkeur geeft bij een bepaalde franchise aan die stemmen omdat je al zoveel in het verhaal hebt zitten of soms komt het omdat het in het Nederlands misschien wel leuker overkomt (Kuzco, Kleine Zeemeermin, Tarzan, Atlantis en ga zo maar door).

Niet alleen luiheid

Waar veel mensen misschien niet aan denken wanneer ze klagen over nasynchronisatie is dat het eigenlijk bestaat om de drempel voor iedereen zo laag mogelijk te houden want eerlijk is eerlijk, als je iets hoort in je eigen taal is het makkelijker te begrijpen. Voor kinderen is het bijvoorbeeld zo dat zij nog geen Engels of Duits hebben gehad (want vele kinderproducties die in de bioscopen draaien komen uit Duitsland) en omdat ze nog niet (snel) kunnen lezen heeft ondertiteling ook nog geen nut (en eerlijk is eerlijk, zonder ondertiteling naar een Engelse of Duitse productie kijken vind ik persoonlijk veel fijner omdat je ogen toch automatisch naar de ondertiteling gaan).

Echter niet iedereen is de Engelse of een andere taal machtig als volwassene zijnde. Niet iedereen heeft dezelfde opvoeding genoten en dit zijn dan ook vaak de mensen die het niet erg vinden om naar een nagesynchroniseerde productie te kijken. Niet iedereen kan (goed) lezen en dus snap ik aan de ene kant de stap die de NPO heeft genomen met het nasynchroniseren van die Duitse serie best. Wat mij persoonlijk irriteerde er aan is dat men dat eigenlijk aan iedereen opdringt. Mensen die geen digitale televisie hebben of geen toegang hebben tot NPO Start werden gedwongen om naar een nagesynchroniseerde serie te kijken die misschien in het Duits ook prima te doen was. En dat is iets wat mij deze week irriteerde aan nasynchronisatie.

Ja, de Disney films worden op televisie vaak ook in het Nederlands uitgezonden maar wat doet SBS bijvoorbeeld, wanneer de film in het Nederlands draait op het ene kanaal dan draaien zij hem in het Engels op een van de zusterkanalen (vaak SBS 9) om zo kijkers een keuze te geven.

Of kijk bijvoorbeeld naar de begin dagen van digitale televisie toen UPC bij kanalen als Boomerang en Cartoon Network je de optie gaf om de series in het Engels te kijken als je instelde dat je voorkeur audio op Engels stond. (jaja, een life hack) Helaas werd op een gegeven moment alleen nog maar de Nederlandse stemmen meegestuurd maar in het begin was dat wel een mogelijkheid. En dat is nu erg jammer, mensen krijgen geen keuze meer en dat zorgt voornamelijk voor irritatie want eigenlijk niemand wilt meer terug naar de tijd dat alle films in het Nederlands werden nagesynchroniseerd want zelfs in Duitsland zie je dat dat langzaam maar zeker aan het veranderen is.

Moet men stoppen met nasynchronisatie? Natuurlijk niet, houd de content voor iedereen zo toegankelijk mogelijk echter geef mensen wel de keuze om op een makkelijke manier om te schakelen naar de originele versie als zij daar behoefte aan hebben. In deze digitale tijd kan men zoveel instellen, kan men zoveel extra data meesturen zonder dat het heel veel moeite is en wat meer kost. Echter duw het mensen gewoon niet meer door hun strot.